Ek-Balam znaczy „Czarny Jaguar”. Ek-Balam, Meksyk

„Czarny Jaguar” albo „Gwiazda Jaguar” – bardziej „gwiazda”  jako, że specjaliści od epigrafii Majów stwierdzili, że ek interpretowane dotychczas jako „czarny” może oznaczać również „gwiazdę”. Ek Balam to stanowisko archeologiczne Majów w Jukatanie w Meksyku, w odległości około 30 kilometrów na północ od Valladolid.

Prehistoryczny Ek Balam był częścią cesarstwa Talol, założonego w III wieku p.n.e. przez władcę o imieniu Ek Balam.  Największy rozwój miasta datuje się na VII-X wiek naszej ery.

 

Szacuje się, że ośrodek ten, o powierzchni dwunastu kilometrów kwadratowych zamieszkiwało 12-18 tysięcy mieszkańców. Jego sercem był ośrodek ceremonialny (tylko ta część została na razie odkopana i udostępniona do zwiedzania) o powierzchni około jednego kilometra kwadratowego, otoczony dwiema liniami murów z wejściami otwierającymi się na starożytne trakty sacbé (zobacz: http://emerytkawpodrozy.blogspot.com/2021/03/dzibilchaltun-meksyk-jukatan.html ) prowadzące do innych ośrodków polityczno-rytualnych w regionie.

Monumentalna architektura, wysoki poziom artystyczny rzeźb kamiennych i stiukowych, artefakty z jadeitu, obsydianu, muszli i kości, przykłady glifów, włączenie w sieć dróg, wskazują na Ek Balam jako jedno z najważniejszych ośrodków kultury prehiszpańskiej na Jukatanie.  

 

 

Najważniejszym obiektem jest Akropol, jedna z największych tego typu struktur na Jukatanie (długość 160 metrów, szerokość 70, wysokość 31). Słomiane dachy po obydwu stronach schodów kryją bezcenne skarby – fryzy, rzeźby Serpent Hieroglyphics (głowa węża, którego język porywają hieroglify prawdopodobnie opisujące lub symbolizujące miasto) oraz wejścia do komnat, z których odkryto zaledwie kilka (nie były udostępnione do zwiedzania podczas mojej tam bytności).

 

Gigantyczne usta z zębami tu wejście do grobowca Ukit Kan Lek Toka, władcy Ek Balam, który żył w latach ok. 740–801 i uważany jest za założyciela dynastii znanych później władców.

 

Oprócz Akropolu na terenie stanowiska można zobaczyć m.in. boisko do gry w piłkę, „Pałac Owalny”, dwie budowle zwane „Bliźniakami” i kilka innych struktur.