piątek, 14 czerwca 2024

Serdica/Serdika, Serdica Ulpia, Sredec, Triaditsa… Sofia, Bułgaria. Cz. I.


„Rośnie lecz nie starzeje się” – tak brzmi dewiza na przyjętym w 1911 roku herbie bułgarskiej stolicy, Sofii. A „rośnie” Sofia już długo - ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z okresu 10-4 tys. lat p.n.e. A zatem jest to jedna z najstarszych osad ludzkich nie tylko w Europie ale i na świecie.

W pierwszym tysiącleciu p.n.e. obszary dzisiejszej Bułgarii zostały zasiedlone przez plemiona trackie. Jedno z nich – Serdowie (z którego wywodził się Spartakus) – osiedliło się na terenie dzisiejszej Sofii (ok. VIII wieku p.n.e.). W drugiej połowie V wieku p.n.e. ta główna osada Serdów znalazła się w granicach najsilniejszej formacji plemiennego państwa – państwa Odryzko-Trackiego (lub państwa Odryzkiego).

Położona w centrum Półwyspu Bałkańskiego i na skrzyżowaniu dróg łączących Wschód z Zachodem, miała doskonałe warunki do rozwoju. Niestety, wewnętrzne walki miedzy poszczególnymi grupami plemiennymi osłabiły to stosunkowo młode państwo i pozwoliło Filipowi Macedońskiemu opanować całą Trację, w tym okręg zamieszkany przez Serdów (339 rok p.n.e.).

W końcu I wieku p.n.e. ziemie te zostały podbite przez Rzymian a osiedle Serdów zostało wybrane jako ośrodek jednego z rzymskich obszarów administracyjno-wojskowych i otrzymał nazwę Serdica. Jest to pierwsza historyczna nazwa bułgarskiej stolicy.

Serdica, pozostając ważnym miejscem strategicznym rozwija się i staje się jednym z ważniejszych ośrodków Rzymian. Doceniając jej znaczenie Cesarz Marek Ulpiusz Trajan (98–117) przyznaje jej role „municypium” z autonomicznymi władzami i prawem bicia monet. Otrzymuje wtedy, na cześć tego władcy, nazwę Serdica Ulpia.

W końcu II wieku, będąc już jednym z ważniejszych ośrodków rzymskiej prowincji Tracja, zostaje otoczona kamiennym murem o wysokości dwunastu metrów, wzmocnionym wieżami obronnymi. Do miasta prowadziły, cztery bramy – z czterech stron świata. Umacniany i przebudowywany mur służył miastu dwanaście wieków. 

W III wieku, za panowania cesarza Aureliana, miasto stało się centrum prowincji Dacja Aureliańska a jej ważne położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych wiodących do Konstantynopola, Filipola (Płowdiw) i Belgradu. W tym czasie Serdica  była jednym z najmocniej ufortyfikowanych miast w Cesarstwie Rzymskim.

Największy swój rozwój osiągnęła Serdica za panowania cesarza Konstantyna Wielkiego (303– 337), który często zatrzymywał się w mieście , a nawet podobno miał zamiar ulokować tutaj stolicę cesarstwa rzymskiego, o czym mają świadczyć przypisywane mu słowa „Serdica to mój Rzym”. Przypuszcza się, że ruiny odkryte pod hotelem Riła to pozostałości jego pałacu. Ostatecznie Konstantyn I przeniósł stolicę cesarstwa do Bizancjum/Konstantynopola.

 
Zobacz też kolejne części tego wpisu:





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz