DMZ. Między Koreą Południową a Koreą Północną. Cz. II.

Tym razem, aby dojechać do strefy demarkacyjnej (demilitarized zone – DMZ) miedzy Koreą Południową a Koreą Północną, korzystam z DMZ train. Pociąg odjeżdża punktualnie. Panie konduktorki… chyba to nie jest dobre określenie. Panie przypominają raczej stewardesy. Dopilnowują wypełnienia odpowiedniego formularza, sprawdzają, czy mam ze sobą paszport. Zaprzyjaźniają się z nami, robią sobie selfie ze wszystkimi pasażerami pociągu po kolei. Tylko jakoś nie mogę oprzeć się wrażeniu, że to nie ich prywatna inicjatywa wynikająca z sympatii do wszystkich „obcych”, ale konieczność udokumentowania, kto się dzisiaj wybrał na wycieczkę, aby zerknąć na północną stronę granicy.

Wyraz „wycieczka” pojawia się nie bez powodu. Mimo że jadę pociągiem, mimo że nie wykupiłam miejsca w zorganizowanej grupie, jestem traktowana jak uczestnik takiej grupy.

Mijamy Imjingak, który odwiedziłam dwa dni temu, powoli wjeżdżamy w tunel białych, stalowych sektorów mostu. Na monitorach wewnątrz przedziału oglądamy obrazy rejestrowane przez kamerę zainstalowaną gdzieś na czole lokomotywy. Przez okno widać filary pozostałe po starym moście i zasieki z drutu kolczastego. 

Dojeżdżamy do stacji Dorasan, nowoczesnego budynku ze stali i szkła wzniesionego w 2002 roku. To najdalej na północ wysunięta stacja Korei Południowej pomyślana jako pierwsza stacja Żelaznego Jedwabnego Szlaku łączącego Koreę z Chinami, Syberią i Europą.

Teraz przesiadamy się do autobusów i już cały czas jesteśmy „pod opieką”. Żadnej samowolki. Mijamy zabudowania wojskowe, niewysokie kopce ziemne, które kojarzą mi się z okopami, niewielki kościółek, może raczej kaplicę. Jedziemy do tak zwanego trzeciego tunelu. Aby go zwiedzić, musimy zostawić wszystkie swoje rzeczy – na wszelki wypadek – gdyby ktoś chciał przemycić aparat czy komórkę i mimo zakazu próbował zrobić zdjęcie obiektu bądź co bądź militarnego.

 

Tunele zostały przekopane pod strefą zdemilitaryzowaną od strony Korei Północnej w kierunku Korei Południowej. Kolejne tunele odkrywano w latach 1974, 1975, 1978 i 1990. Trzeci, najdłuższy tunel został odkryty w 1978 roku. Rząd Korei Północnej twierdził, że tunele są kopalniami węgla, występowania tego minerału jednak w okolicy podkopów nie stwierdzono. W rzeczywistości miały służyć infiltracji południowokoreańskich braci. Długość całego tunelu wynosi 1635 metrów, z czego 435 metrów jest po stronie Korei Południowej (licząc od środka linii demarkacyjnej), do zwiedzania udostępniono 265 metrów. Zarówno wysokość, jak i szerokość tunelu to w przybliżeniu dwa metry. Wchodzi się do niego pochyłą sztolnią, dłuższą niż sam tunel udostępniony do zwiedzania. Szacuje się, że dziesięć tysięcy w pełni uzbrojonych żołnierzy mogło przedostać się wykopem w ciągu jednej godziny! 

 

Odbieramy nasze ekwipunki wraz z aparatami – czas na sesję fotograficzną. Obiektem, który staje się przedmiotem, a i tłem zdjęć typu: „my tu byli”, jest rzeźba „Jedna Ziemia”.

Dwie połowy kuli podtrzymywane są przez kilka osób, raczej popychane ku złączeniu w jedną całość. Kolejna rzeźba nawiązująca do zjednoczenia obu koreańskich państw – nie zliczę, ile ich już widziałam: dwa ogniwa łańcucha, rozerwana na dwie części iglica pomnika wojny koreańskiej…

Czas na zerknięcie na Koreę Północną. Jedziemy do Dora Observatory – platformy widokowej wybudowanej w 1986 roku, z której można „gołym okiem dojrzeć cywilne życie w Korei Północnej”.

No to patrzę. Na pierwszym planie zieleń lasu, w tle brunatne góry. Pomiędzy nimi zabudowania, to zapewne kompleks przemysłowy Gaesong i propagandowa wioska Gjiong – wioska duchów, w której nikt nie mieszka. Statuy króla Kima II Wielkiego nie dostrzegam mimo zainwestowania w możliwość zerknięcia przez lunetę. Maszt flagowy o wysokości stu sześćdziesięciu metrów widzę i bez lunety – tyle że wobec bezwietrznej pogody sama flaga smętnie zwisa na drzewcu. „Życia cywilnego” nie widzę… chyba żeby przemieszczające się gdzieś w oddali ciężarówki potraktować jako jego przejaw.

 

Wracamy do Dorasan. W poczekalni dworcowej „Wieża Pokoju w budowie” – instalacja z głośników, interfejsów, wzmacniaczy – część projektu artystycznego realizowanego na różnych stacjach przygranicznych.

Mamy jeszcze chwilę do odjazdu, zatem kieruję się ku pobliskiemu parkowi (Park Pokoju Dorasan), ale natychmiast zostaję przywołana do porządku! Jak powiedziałam – żadnej samowolki. Chociaż fotografowaniu samej stacji i pociągu nikt się nie sprzeciwia. 

Jeszcze jeden aspekt koreańskiej strefy zdemilitaryzowanej, znany mi już wcześniej, godny jest wspomnienia. Niewielkie wystawy poświęcone naturze oglądałam w różnych miejscach zarówno podczas poprzedniej, jak i dzisiejszej wyprawy.

Otóż leżącą odłogiem ziemię pośrodku Półwyspu Koreańskiego upodobały sobie zwierzęta, którym nie straszne są pola minowe znajdujące się w strefie. Platalea (rodzaj ibisów z rozpłaszczoną końcówką dzioba), żuraw białoszyi, słowiki, złote żabki koreańskie, chińskie mandarynki, wydry, topiki, rosiczki, szarotki… Powstał unikalny ekosystem. Po kilku latach starań telewizja, bodajże japońska, uzyskała pozwolenie na sfilmowanie unikatowych okazów fauny, a przy okazji i flory, współżyjących zgodnie w rejonie, do którego ludzie nie mają dostępu. Z zapartym tchem oglądałam ten film emitowany w polskiej telewizji. I nie wiem, czy nie on właśnie był głównym sprawcą, że zaczęłam myśleć o wizycie w Korei. Mimo świadomości, że na własne oczy cudów natury w strefie zdemilitaryzowanej nie zobaczę. I mimo tego, że odwiedzę tylko Koreę Południową.

Fragment wnętrza wagonu –

nawiązanie zarówno do rzeczywistej „funkcji” strefy

jak i powstałego ekosystemu

Zbliżając się do Seulu, podsumowuję swoje spotkanie z tragiczną przecież częścią historii i rzeczywistości Korei. Nie widziałam tylko jednego obiektu możliwego do zwiedzenia w strefie. Panmunjeom to miejsce, gdzie w 1953 roku podpisano rozejm kończący wojnę koreańską i ustanowiono strefę demarkacyjną. Oficjalnego dokumentu dotyczącego zakończenia wojny nie podpisano do tej pory. Obecnie tutaj toczą się wszelkie rozmowy dyplomatyczne między obydwoma krajami. Panmunjeom mogłabym zwiedzić, tylko wykupując wycieczkę, ale kosztowałoby mnie to co najmniej dwukrotnie więcej, a nie zobaczyłabym ani połowy tego, co widziałam. Koniec końców „wyszłam na swoje”.

Zobacz też:  http://emerytkawpodrozy.blogspot.com/2018/06/dmz-miedzy-korea-poudniowa-korea.html