Początki ogrodu botanicznego
w Pamplemousses (dwanaście kilometrów na północny-wschód od Port Louis) sięgają
czasów francuskiego panowania na wyspie (1710–1810). Pierwsza wzmianka o terenie,
na którym jest teraz ogród botaniczny, dotyczy niejakiego P. Barmonta, kolonisty,
któremu w 1729 roku przydzielono te ziemie. Kilka lat później, w 1735 roku posiadłość
nabył francuski gubernator Mauritiusa, Mahé de La Bourdonnais, który nazwał ją
Mon Plaisir. Równocześnie, chcąc zapewnić sobie warzywa i owoce stworzył ogród,
który uważa się za zalążek obecnego ogrodu botanicznego. Z myślą zaś o zapewnieniu
żywności dla kolonistów, mieszkańców Port Louis, oraz niewolników, w ogrodzie
badano możliwości upraw nowych roślin, jak na przykład manioku sprowadzonego z
Brazylii. Eksperymentowano również z hodowlą jedwabników – stąd obsadzenie pewnego
obszaru morwami – w nadziei na stworzenie przemysłu jedwabniczego.
W 1767 roku, po
dwóch wizytach na Île-de France (Mauritius), intendentem[1] wyspy został francuski ogrodnik
Pierre Poivre (1719–1786). Początkowo rezydował w Mon Plaisir, które po
zmianach na stanowisku gubernatora (w 1746 de La Bourdonnais wrócił do
Francji), praktycznie pozostało opuszczone. Ostatecznie, w 1770 roku Pierre Poivre
kupił posiadłość i – obok prac związanych z uprawą i aklimatyzacją roślin użytkowych
(m.in. gałki muszkatołowej i goździków) – rozpoczął kolekcjonowanie rzadkich roślin
z innych obszarów i kontynentów, nie zapominając również o rodzimych gatunkach.
Jego dzieło
kontynuował Nicolas Céré (1737–1810), francuski botanik
i agronom, urodzony na Mauritiusie, wykształcony w Bretanii i Paryżu, współpracownik
i przyjaciel Poivre’a. Po odwołaniu Poivre’a do Paryżą Nicolas Céré został
dyrektorem „Ogrodu Mon Plaisir”.
To właśnie oni –
Pierre Poivre i Nicolas Céré – uważani są za twórców ogrodu botanicznego w Pamplemousses,
jednego z pierwszych, a może i pierwszego ogrodu botanicznego w tropikach, który
z czasem stał się dobrze znany przyrodnikiem w innych krajach i zyskał sławę,
którą zachował do dzisiaj.
Ogród
kilkakrotnie zmieniał nazwę, 17 września 1988 roku ogród został nazwany „Ogrodem Botanicznym Sir Seewoosagur Ramgoolam” na cześć
pierwszego premiera Mauritiusa po uzyskaniu niepodległości w 1968 roku, Seewoosagura
Ramgoolama Kushwaha (1900–1985), maurytyjskiego lekarza i polityka pochodzenia
hinduskiego. Funkcję premiera pełnił w latach 1968–1982, zwany jest „ojcem
narodu”. W praktyce najczęściej używa się jednak nazwy Ogród Botaniczny w Pamplemousses
lub Ogród Botaniczny SSR.
Nawiasem mówiąc
ta nazwa miasta i okręgu – Pamplemousses – pochodzi od francuskiego słowa pamplemousse
oznaczającego „grejpfrut”. To nawiązanie do drzew cytrusowych sprowadzonych
na Mauritius przez Holendrów z Jawy (w XVII wieku) i zasadzonych w tym
regionie.
Nie wejdę do
ogrodów oryginalną bramą z kutego żelaza z XIX wieku, sławną z powodu jej ekspozycji
na Wystawie Światowej w Londynie w 1851
roku. Jest zamknięta i służy do podziwiania i robienia zdjęć. Aktualne wejście
do ogrodu znajduje się w części północnej, koło parkingu.
Pałacyk Mon Plaisir, który znajduje się w północno-wschodnim krańcu ogrodu nie pamięta już czasów jego twórców. Dwukondygnacyjny budynek został zbudowany w 1823 roku, obecnie znajdują się tam biura ogrodu – nie jest udostępniony do zwiedzania.
W pobliżu pałacyku uwagę
zwracają: pomnik poświęcony pamięci „ojca narodu” i wzniesione w rocznicę śmierci
betonowe Samadhi upamiętniające miejsce gdzie został skremowany. Od tego czasu
miejsce to służy również do kremacji innych zmarłych polityków.
Jedną z roślin,
której na Mauritiusie poświęcono najwięcej uwagi, jest trzcina cukrowa. W ogrodzie
testowano uprawę nowych odmian (sprowadzanych z innych kontynentów). Nawiązaniem
do tej działalności jest model młyna cukrowego jakie funkcjonowały w czasach początku
uprawy i wykorzystania tej rośliny.
W alejkach ogrodu
znalazło się również miejsce kilka pomników, z których warto wymienić popiersia
Pierre’a Poivre’a i Bernardina de Saint-Pierre,’a autora powieści Paweł i
Virginia oraz pomnik (w tej chwili cokół pomnika – renowacja??) bohaterów tej
powieści (więcej: http://emerytkawpodrozy.blogspot.com/2022/10/sladami-pawa-i-wirginii-mauritius-cz-i.html)
[1] urząd administracyjny w prowincjach francuskich
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz