Issyk-kul to jezioro w śródgórskiej dolinie Tienszan, w północno wschodnim Kirgistanie, uważane za drugie (po jeziorze Ticitaca) pod względem wielkości jezioro górskie. Zajmuje powierzchnię 6280 kilometrów kwadratowych, jego długość to 182 kilometry, szerokość do 60 kilometrów, największa głębokość 702 metry. Jezioro znajduje się na wysokości 1609 metrów n.p.m., jest lekko słone (zasolenie 5,8 promila). Wpływa do niego 118 rzek, wszystkie kończą się wewnątrz lądu, bez dopływu do morza (rzeka/obszar endoreiczny).
Issyl-kul zasilane jest przez wodę z topniejącego śniegu oraz wielu gorących źrodeł. Nie bez powodu zatem jego nazwę tłumaczy się "gorące jezioro". W 2023 roku jednakże w rejonie tym wystąpiła ekstremalnie niska temperatura (-30°) co doprowadziło - po raz pierwszy w historii - do zamarznięcia jeziora.
Poziom jeziora jest obecnie o 8 metrów wyższy niż w średniowieczu. Na jego płytkich, przybrzegowych obszarach znaleziono szczątki osad ludzkich, w tym przedmioty (złote pierścienie druciane) zinterpretowane jako najstarsze monety świata.
Wzdłuż jeziora przebiegały ścieżki Jedwabnego Szlaku, osady na brzegu były przystankami karawan. Według jednej z hipotez, to właśnie z tego rejonu rozprzestrzeniła się w XIV wieku Czarna Śmierć. Pierwsze jej przypadki odnotowano w 1338/39 roku w jednej z takich osad kupieckich, osiem lat później zaraza dotarła do Europy zabijając 60% populacji żyjącej wzdłuż szlaków handlowych.
Średniowieczni kupcy przemierzajacy Jedwabnym Szkakiem, i mieszkańcy osad "cateringowych" na brzegu jeziora nie byli pierwszymi mieszkańcami/bywalcami tych terenów.
Na północny zachod od miejscowości Czołpon-Ata, na północnym brzegu jeziora Issyl-kul znaleziono ślady bytności ludzi z końca epoki brązu. Pozostawili oni ślady w postaci wyrytych w kamieniu rysunków, kamiennych kręgów czy miejsc grzebalnych.
Najstarsze z petroglifów pochodzą z okresu ok. 1500 roku p.n.e., ale większość z nich została naniesiona na kamienie w okresie od VIII do I wieku p.n.e., kiedy tereny te były zamieszane przez ludność
plemienia Saka (grupa koczowniczych ludów, którzy historycznie zamieszkiwali północne i wschodnie stepy euroazjatyckie). Dla tej ludności, której domostwa pokryła woda jeziora, miejsce to było uważane za święte, tutaj odprawiali rytuały na cześć swoich bogów.
Najnowsze petroglify powstały w okresie między V a X wiekiem n.e.
Cały obszar, zwany Muzeum Petroglifów, obejmuje obszar 42 hektarów. Mapa przy wejściu określą trzy trasy zwiedzania - dwie krótsze i jedną dłuższą. Niektóre okazy (na dwóch pierwszych trasach) zostały opatrzone tablicami z krótkim opisem.
Sama Czołpon-Ata (ok. 14 tys. mieszkańców) powstała wokół założonej w końcu XIX wieku stacji pocztowej, w 1975 roku uzyskała prawa miejskie. Jest typową miejscowością wypoczynkową, szczególnym zainteresowaniem cieszyła się wśród klasy robotniczej byłego ZSRR. Tylko jakoś te nadal funkcjonujące sanatoria i domy wczasowe nie weszły mi w kadr. Dlatego mogę zaprezentować tylko pomnik "Kirgiska dziewczyna" i budynek lokalnego muzeum.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz