„Kraina Zatok” – Park Narodowy Lahemaa, Estonia

Założony w 1971 roku Park Narodowy Lahemaa jest najstarszym i największym parkiem narodowym Estonii (747,84 km², w tym 268,74 km² obszarów morskich). Położony jest w północnej części estońskiego wybrzeża o urozmaiconej linii brzegowej – dawne skaliste wysepki przekształciły się w półwyspy pooddzielane od siebie zatokami. Nazwę tej krainy – Lahemaa – tłumaczy się właśnie jako „Kraina Zatok”.

 

Na południu PN dominują zalesione (70 % powierzchni parku narodowego pokrywają lasy) wzgórza morenowe, jeziora i mokradła. Park przecina siedem rzek i kilka strumieni, bije prawie 150 źródeł. Na jego terenie naliczono 44 gatunków roślin chronionych, 307 gatunków mchów i 398 porostów, 222 gatunków ptaków i 50 ssaków. 

 

Część północna parku to równocześnie obszar o największej liczbie głazów narzutowych – pozostałość po ostatniej epoce lodowcowej. Kiedy bowiem 110.000 lat temu gromadzący się w skandynawskich górach śnieg zmieniał się w lód i przesuwał ku południowi, zagarniał po drodze skały i piasek. Kiedy klimat się ocieplił i topniejący lodowiec zaczął się cofać (około 12.400 lat temu), skały które przyniósł pozostały tworząc w Estonii największe w północnej Europie pola głazów narzutowych. Część tych kamiennych pól z czasem porósł  las. W Estonii naliczono ponad 1600 wielkich głazów i pól pokrytych skałami, większość właśnie w PN Lahemaa, a zwłaszcza w jego części, na półwyspie Käsmu.  

 

To była wspaniała wędrówka wśród tych niemałych „kamyczków” –  obmywanych falami Bałtyku czy ukrytych miedzy sosnami i świerkami, porośniętych mchem, schowanych w cieniu i błyskających miką w promieniach słońca. Szarych, prawie czarnych, brązowych, bordowych i pasiastych. Gładko otoczonych i rozłupanych na pół pod wpływem niewyobrażalnej siły lodowca, który je tutaj przywlókł. 

 

Największą miejscowością na półwyspie Käsmu (mniej więcej 6 x 3 kilometry), który był celem mojej wycieczki z odległego o około siedemdziesiąt kilometrów Tallina, jest wieś o tej samej nazwie co półwysep. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1453 roku (jako plaża Kesmo należąca do posiadłości Aaspere), jako wieś wymieniona jest w 1524 roku. Mieszkańcy utrzymywali się z rybołówstwa. W XVII wieku istniała stocznia, w której budowano żaglowce – pierwszy statek zbudowano w 1697 roku. W latach 1884–1931 działała szkoła morska – budynek szkoły przetrwał do dziś. 

 

 

Pamiątki związane z historią wioski, stoczni i portu można oglądać w Muzeum Morskim zorganizowanym w dawnym budynku kordonu (posterunku wojskowego/policyjnego). 

 

Więcej zdjęć: https://photos.app.goo.gl/XSLpAZ8jDFsjWbqx6