Gobeliny w Państwowym Muzeum Sztuki im. A. Kastejewa w Ałmaty. Kazachstan

Historia Państwowego Muzeum Sztuki im. Abylkhana Kastejewa w Ałmaty rozpoczęła się w 1935 roku. 23 września 1935 roku władze ówczesnej Kazachskiej Autonomicznej  Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wydały dekret o ustanowieniu Kazachskiej Państwowej Galerii Sztuki, która zainaugurowała swoją działalność wystawą „15. rocznica powstania Kazachskiej SRR”. W tym samym roku galeria została nazwana im. Tarasa Szewczenki.

Trzydzieści lat później, w 1965 roku, podjęto decyzję o budowie nowego gmachu muzeum. Nowa siedziba została zaprojektowana przez kazachskich architektów Elsę Kuzniecową, Olgę Naumową i Borysa Nowikowa i otwarta dla zwiedzających 16 września 1976 roku jako Państwowe Muzeum Sztuki Kazachstanu. Kolekcja muzeum powstała na bazie zbiorów Państwowego Muzeum Sztuki im. Tarasa Szewczenki a także Muzeum Sztuki Dekoracyjnej i Stosowanej Republiki (założonym w 1970 roku). W 1984 roku muzeum otrzymało imię Abylkhana Kastejewa.

Abilkhan Kasteev (kazach.: Әбілхан Қастеев, Äbılhan Qasteev; 1904–1973) –

  malarz radziecki i kazachski. Urodzony we wsi Chizhin niedaleko Dzharkentu (obecnie obwód Ałmaty). W latach 1929–1931 studiował w pracowni artystycznej rosyjskiego artysty Nikołaja Gawrilowicza Chludowa w Ałma-Acie a następnie (1934-1937) kontynuował naukę w Moskwie, w pracowni artystycznej Krupskaya.

Był przewodniczącym Związku Artystów Kazachstanu (1954-1956) oraz  zastępcą Rady Najwyższej Kazachskiej SRR IV–VI kadencji. Zmarł 2 listopada 1973 roku i został pochowany w Ałma-Acie. Pomnik Kastejewa przed budynkiem muzeum został odsłonięty w 2004 roku, w setną rocznicę urodzin artysty (rzeźbiarz N.A. Dalbaev, architekt R.M. Satybaldiev).

 

Muzeum posiada kolekcję ponad 23 000 dzieł, w tym historyczną i współczesną sztukę kazachską, dzieła z czasów radzieckich (lata 20.–90. XX w.), dzieła sztuki rosyjskiej (od XVII do początku XX w.), sztukę zachodnioeuropejską (od XVI do XX w.) oraz sztukę z Azji Wschodniej (Chiny, Indie, Japonia i Korea).

Mnie najbardziej utkwiła w pamięci ekspozycja działu sztuki dekoracyjnej i użytkowej Kazachstanu z końca XIX-XX wieku, chociaż główna część kolekcji powstała na początku lat 70. XX wieku.

Nie ukrywam, że zbiory biżuterii, wyposażenia jeździeckiego, efektowne przedmioty będące wynikiem artystycznej obróbki drewna zniknęły – niewykluczone, że tylko w moich (entuzjastki wszystkiego co tkane czy haftowane) oczach – wśród eksponowanych w kilku salach dzieł sztuki tkackiej – poczynając od kilimów wytwarzanych w procesie filcowania tradycyjnie stanowiących wyposażenie jurt a kończąc na gobelinach. 

Gobelinach tworzonych w oparciu o tradycyjne techniki ale nie stroniące od współczesnego designu. Poruszające tematykę tradycyjnych legend ale i podboju kosmosu, realnego przedstawiania rzeczywistości ale i abstrakcyjnej transformacji tego co grało w duszy artysty.

Zagubiłam się wśród tych artycudów sztuki tkackiej – jednej z największych kolekcji tkanin artystycznych, jakie spotkałam na moich podróżniczych ścieżkach – na kilka godzin. Pozostały w mojej pamięci i na zdjęciach, chociaż te nie oddają ich prawdziwej urody i „duszy”. 

Więcej zdjęć: https://photos.app.goo.gl/yq4uDzeQZsPrY2RP8